Ροδιά

Το Ρόδι

Πηγή: Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

         ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ   –    ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΕΤΡΑΚΗ

Εισαγωγή

Το Ρόδι συνδέεται με τον αρχαιότερο πολιτισμό στη Μέση Ανατολή.

Κρίνοντας από μερικά από τα πιο πρόωρα αρχεία, το Ρόδι είναι εγγενές στην Περσία και την γύρω περιοχή. Καλλιεργήθηκε επίσης στην αρχαία Ελλάδα και αναφέρθηκε από τους Έλληνες συγγραφείς αρκετά έτη Π.Χ., ακόμη και πριν από την εμφάνιση του Αμύγδαλου, του Ροδάκινου ή του Βερίκοκου.

Ο χαρακτήρας του φρούτου το κατέστησε ιδιαίτερα ευχάριστο στον κάτοικο των καυτών, ξηρών περιοχών, και έτσι διαδόθηκε προς ανατολάς στην Ινδία και την Κίνα, και προς δυσμάς στις χώρες που περικυκλώνουν τη Μεσόγειο.

Ήκμασε ιδιαίτερα καλά στην Ισπανία, και η πόλη της Γρανάδας οφείλει το όνομά της στα υψηλής ποιότητας Ρόδια που παράγονται σε εκείνη την περιοχή. Το επιστημονικό όνομα του φυτού (Punica granatum), προήλθε από το όνομα “granatum pomuni” (σπαρμένο μήλο) που δόθηκε στα φρούτα.

Τα Ρόδια αποτελεί μια σημαντική συγκομιδή φρούτων πολλών τροπικών και υποτροπικών περιοχών του κόσμου, που ευδοκιμούν ειδικά στα μέτρια κλίματα των μεσογειακών χωρών. Δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε λίπανση αλλά ούτε και σε άλλες καλλιεργητικές φροντίδες. Προτιμάται από πολλούς για νωπή κατανάλωση αλλά έχει και πολλές άλλες αξιόλογες χρησιμότητες.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η Ροδιά ανήκει στην Οικογένεια Πουνικωδών (Punicaceae) στο γένος Punica και στο είδος granatum L.  Υπάρχει και η νάνα Ροδιά Punica nana  το αποκαλούμενο νάνο Ρόδι.

Η Ροδιά καλλιεργείται κυρίως τις χώρες της Μεσογείου, στη νότια Ασία και σε χώρες της νότιας και βόρειας Αμερικής. Κατάγεται από τη Περσία από εκεί διαδόθηκε ανατολικά προς την Ινδία και την Άπω Ανατολή και δυτικά σε όλες τις Μεσογειακές χώρες και έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής στην Ισπανία. Η πόλη Γρανάδα της Ισπανίας πήρε το όνομά της από τα υψηλής ποιότητας Ρόδια που παράγονταν εκεί. Στην Αμερική διαδόθηκε από τους πρώτους Ισπανούς άποικους. Σήμερα είναι πολύ διαδεδομένη η καλλιέργειά της στην Ασία, Ευρώπη, Αμερική και Αφρική.

Στην Ελλάδα η Ροδιά καλλιεργείται στα νησιά Βόρειου Αιγαίου, Χίος, Λέσβος, Σάμος, στα Δωδεκάνησα, στη Κρήτη, Μαγνησία, Αργολίδα, Κορινθία κ.ά. Η καλλιέργεια της Ροδιάς είναι αρκετά περιορισμένη στην Ελλάδα αφού υπάρχουν σε ολόκληρη τη χώρα περίπου 1.000 στρέμματα σε κανονικές φυτείες και 15.000 διάσπαρτα δένδρα φυτεμένα σε αυλές σπιτιών ή μέσα σε φυτείες άλλων οπωροφόρων δένδρων. Η ετήσια παραγωγή καρπών εκτιμάται σε 3.000 τόνους περίπου (Λιονάκης, 2000).

Καλλιεργείται παντού σε πεδινούς αλλά και σε ορεινούς τόπους των εύκρατων και παρατροπικών χωρών.

Αν και η Ροδιά ευδοκιμεί σε ένα ευρύ φάσμα κλιμάτων, τα καλά φρούτα παράγονται μόνο όπου οι υψηλές θερμοκρασίες και η ξηρά ατμόσφαιρα συνοδεύουν την περίοδο ωρίμανσης των καρπών.

Η καλλιέργεια της απαιτεί υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι για να ωριμάσει ο καρπός καλά. Η ικανότητα να επεκταθεί η καλλιέργεια της σε ξηρές και ημίξηρες περιοχές του κόσμου είναι τεράστια ιδιαίτερα όπου η αλατότητα του εδάφους και η έλλειψη νερού είναι περιοριστικοί παράγοντες για άλλες καλλιέργειες

Η Ροδιά καλλιεργείται για τους καρπούς της οι οποίοι προορίζονται για νωπή κατανάλωση η και χρησιμοποιούνται σε σαλάτες, γλυκά, φαγητά και για την παρασκευή χυμού, λικέρ και κρασί. Επίσης εμπορεύονται για διακοσμητικούς σκοπούς κυρίως κατά την περίοδο των Χριστουγέννων. Ο χυμός των καρπών μπορεί εύκολα να παραληφθεί χρησιμοποιώντας στίφτη λαγόνιων, η αφού ξεχωρίσουμε του σπόρους και τους πιέσουμε χρησιμοποιώντας τουλπάνι. Βέβαια, για την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων χυμού χρησιμοποιούνται ειδικοί αποχυμωτές.

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Η Ροδιά είναι δενδρώδης θάμνος φυλλοβόλος με ανάπτυξη πολύ γρήγορη αλλά με μικρή βλάστηση. Το ύψος του φυτού μπορεί να φτάσει 5-8 m.

ΡΙΖΑ – ΒΛΑΣΤΟΣ

Η ρίζα της είναι ισχυρή και γωνατώδης. Ο κορμός της διακλαδίζεται χαμηλά και δημιουργεί πυκνή κόμη από νεαρούς κλάδους μεγάλου μήκους και λεπτούς

ΦΥΛΛΑ

Τα φύλλα είναι αντίθετα, μικρά, λογχοειδή, στην αρχή κοκκινωπά, αργότερα γίνονται λεία πράσινα και γυαλιστερά.

ΟΦΘΑΛΜΟΙ Οι οφθαλμοί διακρίνονται σε ξυλοφόρους και μικτούς καρποφόρους και φέρονται πάντοτε πλάγια στο βλαστό ανά δύο σε κάθε κόμβο. Οι ξυλοφόροι οφθαλμοί εκπτύσσονται κατά την άνοιξη (μέσα Μαρτιού – μέσα Απριλίου) δίνοντας κανονική ή λογχοειδή βλάστηση ή οποία φέρει ξυλοφόρους και μικτούς καρποφόρους οφθαλμούς. Επάκρια σε κανονική λογχοειδή βλάστηση φέρει πάντοτε αγκάθι.

ΑΝΘΗ

Τα άνθη έχουν λευκό, κόκκινο ή άσπρο χρωματισμό ανάλογα με την ποικιλία. Εμφανίζονται μεμονωμένα ή ανά 3 έως 5. Είναι σχεδόν άμισχα με σκληρό κάλυκα. Τα άνθη εμφανίζονται μετά τα φύλλα στο τέλος της Άνοιξης από τον Μάιο μέχρι τον Ιούνιο. Τα άνθη φέρονται σε ομάδες των 2-7, στην άκρη της τρέχουσας βλάστησης και διακρίνονται σε δύο βασικούς τύπους: α) τα άγονα τα οποία είναι κωνικά στη βάση τους να είναι χαμηλότερα των ανθήρων, και β) τα καρποφόρα τα οποία είναι κυλινδρικά στην βάση τους με το στύλο τους να υπερέχει των ανθήρων.

Τα καρποφόρα άνθη συνήθως εμφανίζονται σε πάλι ξύλο ενώ τα άγονα άνθη στη νέα βλάστηση. Κάθε άνθος αποτελείται από 5 ή  περισσότερα σέπαλα και ισάριθμα πέταλα ζωηρού κόκκινου ή λευκοκίτρινου χρώματος. Σποραδικά εμφανίζονται άνθη ενδιάμεσου τύπου τα οποία έχουν χαρακτηριστικά του ενός ή του άλλου από τους παραπάνω τύπους αλλά το χρώμα των πετάλων τους είναι ωχρορόδινο και έχουν άγονη γύρη. Άνθη τέτοιου τύπου τα οποία μοιάζουν με τα καρποφόρα συνήθως γονιμοποιούνται αλλά οι καρποί γίνονται ελαττωματικοί και πέφτουν.

Η ανθοφορία της Ροδιάς διαρκεί μεγάλο χρονικό διάστημα ξεκινώντας από τα τέλη Μαΐου. Οι καλύτεροι καρποί παράγονται από τα πρώιμα άνθη, πιθανόν γιατί ευνοούνται από τις καιρικές συνθήκες. Η Ροδιά είναι αυτογόνιμη και γι’αυτό δεν υπάρχει πρόβλημα επικονίασης. Η μέλισσα δεν είναι απαραίτητη για να αυξηθεί ή παραγωγή επειδή τα άνθη δεν έχουν νέκταρ.

ΚΑΡΠΟΣ

Οι καρποί (τα ρόδια) σχηματίζονται στην κορυφή των κλαδιών της χρονιάς. Ωριμάζουν Σεπτέμβριο με Οκτώβριο. Μπαίνει σε αξιόλογη καρποφορία από τον 3ο με 4ο χρόνο της ηλικίας της. Ο καλύτερος καρπός παράγεται από τα πρώιμα άνθη πιθανόν γιατί αναπτύσσονται κατά την διάρκεια πιο ευνοϊκών μετεωρολογικών συνθηκών.

Ο καρπός (το ρόδι) είναι ράγα, έχει μεγάλο μέγεθος και σχήμα σχεδόν σφαιρικό έχει βάρος 200 – 400 γραμμάρια. και φέρει στην κορυφή του τον κάλυκα, πού μοιάζει σαν μικρό οδοντωτό χωνί. Ο φλοιός κατά την ωρίμανση είναι κοκκινοπράσινος ή βιολετί.

Το περικάρπιο είναι δερματώδες, κιτρινοκόκκινο κατά την ωρίμανση. Εσωτερικά, ό καρπός χωρίζεται σε 9 περίπου χώρους, με παχιά, λευκά τοιχώματα, πάνω στα όποια προσφύονται τα πολυάριθμα σπέρματα (σπόροι)  με σκληρό, ήμιξυλώδη πυρήνα (γίγαρτο), πού περιβάλλεται από σάρκα (ρόγα) ρόδινου ή ερυθρού χρώματος ανάλογα με την ποικιλία . Οι ρόγες σκεπάζονται ομαδικά από πάνω, με λευκή ή λευκοκίτρινη λεπτή μεμβράνη. Οι καρποί ωριμάζουν κατά το Σεπτέμβριο – Οκτώβριο.

Οι σπόροι συμπιέζονται σε ένα στρώμα που μοιάζει με την κηρήθρα γύρω από τον πυρήνα. Τα στρώματα των σπόρων χωρίζονται από τις λεπτές σαν χαρτί άσπρες μεμβράνες που είναι πικρές στην γεύση. Η εσωτερικές μεμβράνες και ο φλοιός δεν τρώγονται λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε τανίνες.

ΕΝΤΟΠΙΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΡΟΔΙΑΣ

Από τον εντόπιο πληθυσμό Ροδιάς που υπάρχει στη χώρα μας, έχει γίνει επιλογή περίπου 40 γενοτύπων Ροδιάς οι οποίοι έχουν φυτευτεί σε πειραματικές συλλογές του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας, του Ινστιτούτου Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών Χανίων και του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας Ρόδου και οι οποίοι αξιολογούνται και περιγράφονται τα τελευταία χρόνια (Λιονάκης και Λυδάκης 2004; Δρογούδη κ. ά. 2004). Στην φαίνονται οι καρποί μερικών ποικιλιών Ροδιάς που έχουν περιγραφεί στη Κρήτη.

Οι εντόπιες ποικιλίες Ροδιάς μπορούν να καταταγούν στις τρείς παρακάτω αναφερόμενες ομάδες:

α. Ξυνοροδιές

β. Γλυκές ροδιές

γ. Καλλωπιστικές ροδιές

Κάθε ομάδα περιλαμβάνει πολλές ποικιλίες οι οποίες στην Ελλάδα δεν έχουν ακόμη αρκετά μελετηθεί Παρακάτω γίνεται αναφορά στις πλέον σημαντικές ποικιλίες Ροδιάς κάθε ομάδας.

ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ ΡΟΔΙΑΣ

Η Ροδιά είναι από εκείνα τα φυτά που πολλαπλασιάζονται πολύ εύκολα τόσο εγγενώς όσο και αγενώς.

ΕΓΓΕΝΗΣ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ

Υποκείμενα σπορόφυτα παράγονται από σπόρους ροδιάς που βλαστάνουν πολύ εύκολα. Ο εγγενής πολλαπλασιασμός δεν συνηθίζεται όμως. Τα υποκείμενα στη συνέχεια εμβολιάζονται με ενοφθαλμισμό με όρθιο

‘Τ’ με την επιθυμητή ποικιλία.

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΠΟΡΟΦΥΤΩΝ

Ό πολλαπλασιασμός με σπόρο αποφεύγεται, γιατί τα σπορόφυτα δεν παίρνουν τα χαρακτηριστικά του μητρικού δέντρου. Ο σπόρος χρησιμοποιείται μόνο για την παραγωγή υποκειμένων. Χρησιμοποιούνται οι σπόροι των καρπών, πού ωρίμασαν φυσιολογικά εντελώς και διατηρήθηκαν ως την άνοιξη. Η σπορά των σπόρων γίνεται κατά τον Μάρτιο – Απρίλιο. Μετά 1 – 2 χρόνια, τα σπορόφυτα μπορούν να εμβολιαστούν.

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΣΠΟΡΟΦΥΤΩΝ

Ο εμβολιασμός δεν συνηθίζεται στη Ροδιά, γιατί συνήθως πολλαπλασιάζεται με τους άλλους αγενείς τρόπους (με μοσχεύματα και παραφυάδες). Εμβολιάζονται μόνο τα σπορόφυτα, καθώς και οι ροδιές κατώτερων ποιοτικά ποικιλιών. Σαν πιο κατάλληλος εμβολιασμός θεωρείται ό θυρεοειδής πλακίτης ενοφθαλμισμός, πού γίνεται τον Αύγουστο – Σεπτέμβριο, για νέα φυτά με διάμετρο 1 – 2 εκατοστά. Για υποκείμενα με μεγαλύτερη διάμετρο, χρησιμοποιείται ό εγκεντρισμός με σχισμή ή τριγωνική εγκοπή, καθώς και υπόφλοιος στεφανίτης, το Μάρτιο, κοντά στην επιφάνεια του εδάφους.

ΑΓΕΝΗΣ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ

Η Ροδιά πολλαπλασιάζετε εύκολα με ξυλοποιημένα χειμερινά μοσχεύματα που κόβονται από ώριμο ξύλο κατά τον Φεβρουάριο – Μάρτιο τα οποία δεν φέρουν φύλλα. Μπορεί ακόμη να πολλαπλασιαστεί και με μοσχεύματα μαλακού ξύλου κατά το καλοκαίρι (φυλλοφόρα καλοκαιρινά μοσχεύματα) επίσης με παραφυάδες και με ιστοκαλλιέργεια (in vitro culture).

ΜΟΣΧΕΥΜΑΤΑ

Ό πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα είναι απλός, μεταδίδει πιστά τα χαρακτηριστικά του μητρικού δέντρου και τα νέα δενδρύλλια αναπτύσσονται ταχύτερα, χωρίς να έχουν ανάγκη από εμβολιασμό. Τα μοσχεύματα της Ροδιάς ριζοβολούν σχετικά εύκολα. Τα μοσχεύματα μήκους 20-25 εκ. λαμβάνονται το Μάρτιο –Απρίλιο από βλαστούς μονοετείς ή διετείς ή από τις ρίζες. Τα φύλα πρέπει να απομακρύνονται και στα μοσχεύματα να χρησιμοποιείται ορμόνη ριζοβολίας και να εισάγονται στο υπόστρωμα ριζοβολίας περίπου κατά τα 2/3 του ύψους τους (μίγμα χώματος με βάση την άμμο) όπου ριζώνουν εύκολα.

Τα μοσχεύματα βγάζουν ρίζα εύκολα και τα φυτά που προέρχονται από αυτό δίνουν καρπό μετά περίπου από 3 χρόνια. Η Ροδιά θα φτάσει όμως στο μέγιστο της παραγωγής μετά από 6-7 χρόνια. Είναι ο πιο δόκιμος τρόπος για παραγωγή μεγάλου αριθμού δενδρυλλίων.

ΠΑΡΑΦΥΑΔΕΣ

Ο ευκολότερος, και πιο συνηθισμένος τρόπος πολλαπλασιασμού της Ροδιάς είναι με παραφυάδες. Οι ροδιές έχουν την ιδιότητα να δίνουν πάντα πολλές παραφυάδες κοντά στο λαιμό . Οι πολυάριθμες παραφυάδες που βγάζει ο θάμνος της Ροδιάς αποσπώνται μαζί με τις ρίζες τους και φυτεύονται το χειμώνα.

Όταν δεν χρειάζεται μεγάλος αριθμός νέων δέντρων οι παραφυάδες κόβονται από την περιοχή της βάσης των μητρικών δέντρων με λίγες ρίζες και φυτεύονται στο φυτώριο ή απευθείας στην οριστική θέση του δέντρου.

ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ ΡΟΔΙΑΣ ΜΕ ΙΣΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ (in vitro culture)

Είναι δυνατός ο πολλαπλασιασμός της Ροδιάς στο σωλήνα (in vitro culture) από έκφυτα μίσχου φύλλου που λαμβάνονται από ενήλικο δένδρο Ροδιάς. Ο μέγιστος αριθμός βλαστών γίνεται σε υπόστρωμα Murashige and Skoog (MS) που περιέχει 2.0 mg l−1 zeatin riboside, ενώ ανάπτυξη ριζών γίνεται σε υπόστρωμα μισής περιεκτικότητας MS συνδυασμένο με 1.0 mg l−1 indole-3-butyric acid (IBA).

ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΕΣ ΦΡΟΝΤΙΔΕΣ

ΚΛΙΜΑ ΚΑΙ ΕΔΑΦΟΣ

Η Ροδιά δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις εδάφους. Προσαρμόζεται ακόμη και σε σκληρά ή ξηρά και χαλικώδη εδάφη καθώς και σε βαθιά δροσερά μέχρι και υγρά εδάφη. Ακόμα μπορεί να αποδώσει σε αλατούχα εδάφη  και σε εδάφη που ποτίζονται με υφάλμυρα νερό. Όμως για ικανοποιητική ποσοτική και ποιοτική παραγωγή χρειάζεται πλούσια, βαθιά, αμμοαργιλώδη (με pH 5.5-7.0) δροσερά και ποτιστικά εδάφη. Στα ξηρά και άγονα ή σκληρά συνεκτικά εδάφη οι καρποί γίνονται μικροί χωρίς χυμούς και σκίζεται ο φλοιός τους, ενώ σε βαριά πηλώδη ο καρπός δεν χρωματίζεται ικανοποιητικά.

Η Ροδιά αναπτύσσεται και καρποφορεί καλύτερα στα θερμά εύκρατα μέρη, καθώς και στα υποτροπικά. Αντέχει στο κρύο του χειμώνα όσο περίπου και ή Ελιά.

Tο δένδρο της Ροδιάς υφίσταται ζημιά σε θερμοκρασίες μικρότερες από 8-10 βαθμούς κάτω από το μηδέν. Η Ροδιά έχει μικρές ανάγκες σε ψύχος για την διακοπή του λήθαργου των οφθαλμών της (150 έως 400 ώρες κάτω από 7 οC) και δεν ανέχεται περιοχές με ομίχλη ή ψυχρούς ανέμους.

Όσο θερμότερη είναι ή περιοχή καλλιέργειας, τόσο καλύτερης ποιότητας γίνονται οι καρποί. Μπορεί να καλλιεργηθεί σε περιοχές με υψόμετρο 800 – 1200 μ., όταν φυτεύεται σε θέσεις με νοτιοανατολική έκθεση.

Οι ροδιές πρέπει να φυτεύονται στα πιο ηλιόλουστα θερμά μέρη της περιοχής για την καλύτερη απόδοση καρπού, παρ’ όλο που τα δένδρα αναπτύσσονται και ανθίζουν και σε ημισκιερά μέρη. Στα πιο ψυχρά μέρη προτιμάται η νοτιοανατολική έκθεση, ενώ στα πιο θερμά η βορειοδυτική.

ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΙΚΗ

ΦΥΤΕΥΣΗ

Πριν την φύτευση πρέπει να γίνονται όλες οι καλλιεργητικές εργασίες που απαιτούνται, δηλαδή ισοπέδωση εδάφους, όργωμα βαθύ, προετοιμασία φύτευσης, βασική λίπανση, χάραξη και άνοιγμα λάκκων. Η προετοιμασία του εδάφους, η φύτευση των δενδρυλλίων της Ροδιάς και η καλλιέργεια του εδάφους είναι η ίδια με εκείνη των πυρηνόκαρπων.

Οι Ροδιές συνήθως φυτεύονται είτε σαν μεμονωμένα δενδρύλλια ή σαν συστάδες (τούφες) στον οικογενειακό κήπο είτε σαν φράχτης είτε κατά μήκος του κεντρικού ποτιστή, είτε σε συγκροτημένη εμπορική φυτεία -Όταν η φύτευση γίνεται ως φράκτης, τα δενδρύλλια Ροδιάς φυτεύονται πολύ πυκνά συνήθως κάθε 30-40 εκατοστά.

-Όταν οι Ροδιές πλαισιώνουν δρόμους ή τοίχους, φυτεύονται σε αποστάσεις 2-3 μέτρα.

-Όταν γίνεται συστηματική φυτεία Ροδιάς, τα φυτά φυτεύονται σε απόσταση 2-3 μέτρα πάνω στη γραμμή φύτευσης και 4 – 5 μέτρα μεταξύ των γραμμών.

Οι πολύ πυκνές φυτεύσεις επιδρούν αρνητικά στο χρωματισμό του καρπού λόγω σκίασης, ενώ οι πολύ αραιές μειώνουν την κατά στρέμμα απόδοση. Η φύτευση, κατά προτίμηση, πρέπει να γίνεται το φθινόπωρο μετά την πτώση των φύλλων, εκτός από τις περιοχές με ψυχρά κλίματα στις οποίες καλό είναι να γίνεται στο τέλος του χειμώνα πριν την έναρξη του φουσκώματος των οφθαλμών.

ΑΡΔΕΥΣΗ

Η Ροδιά για να αποδώσει ικανοποιητικά έχει ανάγκη από πότισμα ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Το πότισμα βελτιώνει την ποιότητα των καρπών και διατηρεί σταθερή την παραγωγικότητα των δέντρων. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Ροδιά χαρακτηρίζεται από έντονη διαπνοή των φύλλων της και σε περίοδο ξηρασίας τα φύλλα απορροφούν νερό από τους καρπούς με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής και την υποβάθμιση της ποιότητας των καρπών.

Γενικά, πρέπει να διατηρείται σταθερή η εδαφική υγρασία από την άνθηση και μέχρι τη συγκομιδή των καρπών ώστε να μειωθεί η πιθανότητα σχισίματος των καρπών. Οι απαιτήσεις σε νερό είναι παρόμοιες με αυτές των εσπεριδοειδών. Σε περίπτωση έλλειψης σημαντικής βροχόπτωσης τα δέντρα πρέπει να ποτίζονται κάθε 7-10 ημέρες. Τα ποτίσματα πρέπει να είναι χορταστικά χωρίς όμως να λιμνάζουν νερά αν και η Ροδιά θεωρείται πως έχει κάποια ανεκτικότητα στα λιμνάζοντα νερά.

Αν και τα συστήματα άρδευσης που μπορούν να εφαρμοστούν είναι διάφορα (με κατάκλιση, με αυλάκια, με καταιονιστήρες, με μικροεκτοξευτές ύδατος, με στάγδην άρδευση κ.α.) γενικά θα πρέπει να επιλέγεται εκείνο το σύστημα που εκτός από την οικονομία σε νερό άρδευσης εξασφαλίζει την καλύτερη και πληρέστερη διαβροχή του ριζικού συστήματος. Είναι φανερό ότι η περιοχή και ο τύπος εδάφους μας υποδεικνύει τον καλύτερο δυνατό τρόπο άρδευσης.

Το πότισμα ιδιαίτερα κατά το καλοκαίρι είναι αναγκαίο γιατί διατηρεί σταθερή την παραγωγικότητα των δένδρων και συμβάλει στην παραγωγή καρπών ανώτερης ποιότητας. Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η Ροδιά χαρακτηρίζεται από έντονη διαπνοή των φύλλων της και σε περίοδο ξηρασίας τα φύλλα απορροφούν νερό από τους καρπούς με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής και την υποβάθμιση της ποιότητας των καρπών .

ΛΙΠΑΝΣΗ

Η Ροδιά θεωρείται απαιτητική σε Άζωτο αλλά θέλει επίσης αρκετό Ασβέστιο και Κάλιο. Από τα χημικά λιπάσματα, πλέον κατάλληλα είναι τα σύνθετα του τύπου 6-8-12 ή 11-15-15, ενώ η νιτρική άσβεστος πρέπει να είναι το προτεινόμενο λίπασμα για χορήγηση αζώτου. Η κοπριά αποτελεί την καλλίτερη επιλογή για εξασφάλιση λιπαντικών στοιχείων και για βελτίωση της υφής του εδάφους, αλλά για να είναι κατάλληλη θα πρέπει να είναι χωνεμένη.

Η λίπανση θα πρέπει να βασίζεται σε εδαφολογικές και κυρίως φυλλοδιαγνωστικές αναλύσεις. Εμπειρικά τα νεαρά φυτά ανάλογα με την ηλικία τους και μέχρι να έρθουν σε παραγωγή πρέπει να λιπαίνονται με 80- 150 γρ αζώτου ανά έτος. Τον πρώτο χρόνο η λίπανση πρέπει να γίνεται σε 3-4 δόσεις με την πρώτη εφαρμογή να γίνεται στα μέσα της άνοιξης όταν η βλάστηση έχει ύψος 15-20 εκ. μαζί με τα ποτίσματα, ενώ τα επόμενα 2 χρόνια καλό είναι η λίπανση να γίνεται σε 2-3 δόσεις με την πρώτη εφαρμογή να γίνεται αργά τον χειμώνα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η υπερβολική αζωτούχος λίπανση σε αυτή την ηλικία μπορεί να καθυστερήσει την είσοδο των δένδρων στην καρποφορία και να κάνει τα φυτά πιο ευαίσθητα στους χειμωνιάτικους παγετούς.

Τα παραγωγικά δένδρα μετά το 5ο έτος χρειάζονται συνήθως 200- 400 γρ αζώτου ανά έτος. Για την ποσότητα του αζώτου πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η καρποφορία του προηγούμενου έτους, το μέγεθος του δένδρου και ο τύπος του εδάφους.

Σε βαριά εδάφη τα οποία δεν εκπλύνονται εύκολα και σε περιοχές με μικρή βροχόπτωση το άζωτο πρέπει να δίνεται εφάπαξ στο τέλος του φθινοπώρου ή τις αρχές του χειμώνα, ενώ σε ελαφρά εδάφη πρέπει να δίνεται σε 2 δόσεις, η μία στο τέλος του χειμώνα και η δεύτερη την άνοιξη.

Αν και η Ροδιά θεωρείται απαιτητική σε άζωτο, η υπερβολική αζωτούχος λίπανση μπορεί να μειώσει την καρπόδεση. Επίσης η λίπανση που εφαρμόζεται αργά μπορεί να οψιμίσει την παραγωγή και να μειώσει τον χρωματισμό των φρούτων και να κάνει τα φυτά πιο ευαίσθητα στους χειμωνιάτικους παγετούς.

Η λίπανση με κάλιο και φώσφορο βοηθά στην καρποφορία και καλά είναι να γίνεται κάθε 2-3 χρόνια με 150-200 γρ ανά δένδρο.

ΚΛΑΔΕΥΜΑ

Η φυσική τάση της Ροδιάς είναι να διαμορφώνεται σε θαμνώδες πολύκορμο σχήμα. Όμως με κατάλληλο κλάδευμα μπορεί να διαμορφωθεί και σε μικρό δένδρο. Σε συγκροτημένες εμπορικές φυτείες συνιστάται το θαμνώδες πολύκορμο σχήμα γιατί δίνει μεγαλύτερη παραγωγή, εκτελούνται πιο εύκολα οι καλλιεργητικές εργασίες και διευκολύνεται η βαθμιαία αντικατάσταση των γερασμένων ή μη υγιών βραχιόνων.

Επειδή σχηματίζει πολλές παραφυάδες, το κλάδεμα καρποφορίας θα πρέπει να συνιστάται σε αφαίρεση των παραφυάδων και σε αραίωση κλάδων της κόμης για να ενθαρρύνουμε την παραγωγή νέας καρποφορίας λογχοειδούς βλάστησης.

Η Ροδιά κλαδεύεται μέτρια στο τέλος του χειμώνα. Στόχος του κλαδέματος θα πρέπει να είναι η εξασφάλιση κακού φωτισμού και αερισμού στη κόμη του δένδρου. Το ελεύθερο σχήμα είναι το πλέον κατάλληλο για την Ροδιά.

ΚΛΑΔΕΥΜΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΟΜΗΣ

Τη θερινή περίοδο μετά τη φύτευση δεν πρέπει να γίνεται κανένα κλάδευμα ώστε τα φυτά να αποκτήσουν δυνατό ριζικό σύστημα. Κατά τη χειμερινή περίοδο, πριν την έναρξη της βλάστησης του δεύτερου έτους, τα φυτά κλαδεύονται χαμηλά σε ύψος 10 εκατοστά από το έδαφος, έτσι δίνουν πυκνότερη και ζωηρότερη κόμη.

Το καλοκαίρι του ιδίου έτους πρέπει να αφήνονται 4-5 υγιείς βλαστοί οι οποίοι θα αποτελέσουν τους βραχίονες του φυτού και οι υπόλοιποι πρέπει να αφαιρούνται τακτικά για να μην ανταγωνίζονται τους κυρίως βραχίονες. Όλοι οι βλαστοί που αναπτύσσονται σ’ αυτούς τους κυρίως βραχίονες πρέπει να αφαιρούνται μέχρι το ύψος του ενός μέτρου.

Η Ροδιά έχει την τάση να παράγει πολλούς ταχυφυείς βλαστούς κοντά στη βάση. Αυτοί οι βλαστοί, οι οποίοι είναι ακμαίοι, με έντονη ανάπτυξη αλλά χωρίς διακλαδώσεις, πρέπει να απομακρύνονται το συντομότερο δυνατό μετά την έκπτυξή τους.

ΚΛΑΔΕΥΜΑ ΚΑΡΠΟΦΟΡΙΑΣ.

Το κλάδεμα καρποφορίας αποσκοπεί στον καλό φωτισμό και αερισμό του δένδρου. Πρέπει να επικεντρώνεται στην αφαίρεση των λαίμαργων ταχυφιών βλαστών και παραφυάδων καθώς και στην αφαίρεση πολύ πυκνών, εξαντλημένων και εσωτερικών κλαδιών. Τα πολύ μακριά και ζωηρά κλαδιά πρέπει να βραχύνονται ώστε να δώσουν περισσότερους καρποφόρους κλαδίσκους

Η καρποφορία της Ροδιάς πραγματοποιείται σε βραχείς βλαστούς που βρίσκονται σε 2-3 ετών κλάδους στην εξωτερική πλευρά της κόμης.

Ενώ μπορούν να φέρουν καρπούς για μερικά χρόνια, πρέπει να γίνεται σταδιακή ανανέωση τους με ελαφριά κλαδεύματα κάθε χρόνο γιατί χάνουν την ικανότητα τους να παράγουν καρπούς επειδή το φυτό αυξάνεται σε μέγεθος σταδιακά. Έντονα κλαδεύματα πρέπει να αποφεύγονται γιατί αυξάνουν την ζωηρότητα των δένδρων και μειώνουν την καρποφορία. Αν κατά τη διάρκεια του χειμώνα οι βραχίονες και τα κλαδιά ζημιωθούν από παγετό και ξεραθούν, ή η βλάστηση τους είναι αδύνατη, τότε πρέπει να κλαδεύονται βαθιά ώστε να δώσουν πλούσια βλάστηση για αντικατάσταση.

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

ΣΧΙΣΙΜΟ ΤΩΝ ΚΑΡΠΩΝ.

Το σχίσιμο των καρπών της Ροδιάς μπορεί να οφείλεται στα παρακάτω αναφερόμενα αίτια.

α) Σε μεγάλη διακύμανση της θερμοκρασίας μεταξύ ημέρας και νύχτας.  Οι Ροδιές που καλλιεργούνται σε περιοχές με έντονη ηλιοφάνεια κατά τους θερινούς μήνες πρέπει να σκιάζονται γιατί γίνεται σκλήρυνση και νέκρωση της φλούδας του καρπού από το έντονο ηλιακό φως με αποτέλεσμα να ενισχύεται το σχίσιμο. Η σκίαση μπορεί να γίνει με:

• • δεσίματα των κλάδων μεταξύ τους.
  • την τοποθέτηση διχτύων πάνω από την καλλιέργεια και
  • ψεκασμούς των δέντρων με καολινίτη.

Αποτελέσματα πειράματος που έγινε στην Ισπανία έδειξαν πως επίπαση με καολινίτη (Surround WP) τέσσερις φορές σε χρονικά διαστήματα 2-3 εβδομάδων από τα μέσα Ιουνίου μέχρι τις αρχές Αυγούστου σε  συγκέντρωση 5% στην πρώτη και 2,5% στις επόμενες εφαρμογές, μείωσε σημαντικά τη θερμοκρασία του καρπού και φύλλου και το ηλιοέγκαυμα μειώθηκε από 21,9 % στον αψέκαστο μάρτυρα σε 9,4 % σε δέντρα που ψεκάσθηκαν με καολινίτη.

β) Εάν υπάρξει έλλειψη υγρασίας στο χώμα ακολουθούμενη πό καλό πότισμα ή βροχή. Γι’αυτό πρέπει να διατηρείται σταθερή η υγρασία του  εδάφους με συχνό πότισμα των δέντρων καθ’ όλη τη διάρκεια της ωρίμανσης του καρπού, και με την προσθήκη οργανικής ουσίας στο έδαφος.

γ) Καθυστέρηση της συγκομιδής ή σοβαρή προσβολή από έντομα και ασθένειες.

δ) Σε νεαρούς καρπούς το σχίσιμο μπορεί να οφείλεται σε έλλειψη βορίου. Ψεκασμοί με βάριο (50 ppm) και γιββεριλλίνη (40 ppm) στα νεαρά φρούτα βρέθηκε πως μειώνουν την εμφάνιση σχισιμάτων στους καρπούς.

ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΚΑΡΠΩΝ.

Σοβαρή πτώση των καρπών κατά τη νεανική περίοδο των δέντρων (3-5 χρόνια) είναι συχνό φαινόμενο. Η πτώση των καρπών αυξάνεται με καλλιεργητικές πρακτικές που ωθούν σε υπερβολική βλαστική ανάπτυξη όπως η υπερβολική λίπανση και τα ποτίσματα. Τα νεαρά δέντρα πρέπει να αποφεύγεται να δέχονται συνθήκες καταπόνησης (στρες). Τα ώριμα δέντρα συνήθως κρατούν περισσότερους καρπούς που έχουν γονιμοποιηθεί σε σύγκριση με τα νεαρά σε ηλικία δέντρα.

ΕΧΘΡΟΙ

ΑΦΙΔΕΣ

Εμφανίζονται κυρίως την άνοιξη στους νεαρούς βλαστούς, στα φύλλα και σπανιότερα και στα άνθη απομυζώντας τους χυμούς. Η καταπολέμηση τους μπορεί να γίνει κατά την εμφάνιση τους με διάφορα σκευάσματα επαφής ή διασυστηματικά, αλλά για καλύτερα αποτελέσματα πρέπει να γίνεται και καταπολέμηση των χειμερινών αυγών των αφίδων πριν το φούσκωμα των οφθαλμών με τη χρήση παραφινέλαιων σε συνδυασμό με ένα κατάλληλο εντομοκτόνο.

ΚΟΚΚΟΕΙΔΗ

Ο ψευδόκοκκος αποτελεί το πλέον συνηθισμένο κοκκοειδές που δημιουργεί προβλήματα στη Ροδιά. Για την καταπολέμηση των κοκκοειδών πρέπει να γίνεται ψεκασμός με θερινούς πολτούς σε συνδυασμό με οργανοφωσφορικό σκεύασμα για τα κοκκοειδή κατά το (ρόϊσμα) δηλαδή όταν τα θηλυκά έντομα βγαίνουν από το ασπίδιό τους {καβούκι}, και για τον ψευδόκοκο στις αρχές Ιουνίου.

ΦΛΟΙΟΦΑΓΟΣ

Η προνύμφη ανοίγει τρύπα στο φλοιό του δέντρου και τρέφεται απ’το εσωτερικό. Όταν έχουμε αρκετές τρύπες στον κορμό, τα συμπτώματα πλέον είναι ορατά και τα δέντρα αρχίζουν να χάνουν την παραγωγικότητα τους. Η σκόνη από το ξύλο και τα περιττώματα του εντόμου που κρέμονται υπό τη μορφή ιστού αράχνης γύρω από την προσβεβλημένη περιοχή, είναι ένδειξη της παρουσίας του εντόμου. Μια λύση είναι η χρήση σκευασμάτων με Carbaryl (2.5 g/l) ή Methomyl (3,5 g/l) που αναφέρεται ότι είναι αποτελεσματικά για την καταπολέμηση του συγκεκριμένου εντόμου.

ΛΕΠΙΔΟΠΤΕΡΑ

Το σοβαρότερο παράσιτο αυτών των φρούτων είναι η πεταλούδα Pomegranate (Virachola isocrate Fabr) που προκαλεί σοβαρή ζημιά στους καρπούς. Στην πραγματικότητα αυτό το παράσιτο είναι ένας περιοριστικός παράγοντας στην καλλιέργεια της Ροδιάς. Οι κάμπιες αυτού του εντόμου είναι υπεύθυνες για να σαπίσουν τα φρούτα και να πέσουν πρόωρα κατά την περίοδο των βροχών.

ΜΕΛΙΓΚΡΕΣ

Μελίγκρες ες που απομυζούν και κατσαρώνουν τα τρυφερά βλαστάρια με τα νεοεκπτυσσόμενα φυλλαράκια, καμιά φορά και τα άνθη.

Μόλις εμφανιστούς οι μελίγκρες, θα πρέπει να γίνει επιμελής ψεκασμός με μαλαθείον, διαζινον κλπ. ή με κάποιο διασυστιματικό εντομοκτόνο (Dimecron, Demetox, Metasy stox, Dimethoate κτλ.). Είναι φανερό ότι είναι ασφαλέστερη η καταπολέμηση των χειμερινών αβγών, προ του φουσκώματος των ματιών, με ψεκασμούς ελαιοργανοφωσφορικών (ελαιοπαραθείων, ελαιοτριθείων).

ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ

Η Ροδιά δεν προσβάλλεται εύκολα από ασθένειες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι διάφορες σήψεις (Sclerotinia spp. κ.α.) οι οποίες εμφανίζονται στους ώριμους καρπούς πάνω στα δένδρα όταν αυτοί είναι μωλωπισμένοι ή πληγωμένοι και οι σήψεις και μούχλες (Ρenicillium spp.) κατά την αποθήκευση τέτοιων καρπών. Στην Καλιφόρνια εφαρμόζονται τουλάχιστον τρεις ψεκασμοί το χρόνο με χαλκούχο μυκητοκτόνο για τον αποτελεσματικό έλεγχο των ασθενειών. Οι ψεκασμοί κατά την ανθοφορία πρέπει να είναι όσο το δυνατό λιγότεροι γιατί μπορεί να εντείνουν το πρόβλημα της ανάρροιας.

 Μαύρη Μελίγκρα. Καρποί Ροδιάς φαγωμένοι από ποντίκια.

ΖΗΜΙΕΣ ΑΠΟ ΠΟΝΤΙΚΙΑ

Οι καρποί Ροδιάς είναι ιδιαίτερα αρεστοί από τα ποντίκια τα οποία τα αναγνωρίζουν όταν είναι ώριμα και ανοίγουν μια οπή στο καρπό και τρώνε

τους σπόρους

ΩΡΙΜΑΝΣΗ – ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΚΑΡΠΩΝ

Η Ροδιά μπαίνει σε καρποφορία από το 3ο – 4ο έτος. Ένα καλός οπωρώνας 8-10 ετών, αποδίδει 1,8-2,5 τόνους/στρέμμα εμπορεύσιμων καρπών. Η απόδοση ελαττώνεται βαθμιαία μετά το 25ο – 30ο έτος της ηλικίας των δέντρων.

Τα Ρόδια ωριμάζουν κατά τα τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου. Ο καρπός είναι ώριμος όταν η επιδερμίδα του αποκτήσει το χαρακτηριστικό χρώμα της ποικιλίας  και γίνει πολύ γυαλιστερή, οι σπόροι του πάρουν το χαρακτηριστικό τους χρώμα και όταν μετά από ελαφρύ χτύπημα στον καρπό παράγεται μεταλλικός ήχος. Οι ώριμοι καρποί πρέπει να απομακρυνθούν άμεσα αφού η καθυστερημένη συγκομιδή έχει ως αποτέλεσμα το σχίσιμο τους το οποίο ενισχύεται αν κατά την περίοδο αυτή υπάρξουν βροχοπτώσεις. Στους εμπορικούς οπωρώνες, η συλλογή πρέπει να ολοκληρώνεται το συντομότερο δυνατόν αφότου τα φρούτα έχουν αποκτήσει τα ελάχιστα κριτήρια ωριμότητας

Η συγκομιδή θα πρέπει να γίνει σε 2-3 χέρια. Η εμφάνιση των Ροδιών είναι σημαντική διότι συνηθίζεται να χρησιμοποιούνται για τη διακόσμηση των τραπεζιών και χώρων ιδιαίτερα κατά τα Χριστούγεννα. Γι’αυτό τα ρόδια πρέπει να συγκομίζονται προσεκτικά ώστε να αποφεύγονται αμυχές και μώλωπες γιατί υποβαθμίζουν την ποιότητα και τη συντηρητικότητα τους. Η συγκομιδή δεν πρέπει να γίνεται με τράβηγμα με το χέρι αλλά χρησιμοποιώντας ψαλίδι αφήνοντας όσο το δυνατό μικρότερο κοτσάνι έτσι ώστε να μην προκληθεί ζημιά κατά τη μεταφορά και συντήρηση.

Η συγκομιδή γίνεται το φθινόπωρο. Η συλλογή γίνεται με αποκοπή του ποδίσκου σε μήκος 0,5 εκ. χωρίς να ζημιωθεί ο φλοιός των καρπών πάντοτε με το χέρι και με την χρησιμοποίηση ειδικής ψαλίδας όπως γίνεται στα εσπεριδοειδή.

ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΚΑΡΠΩΝ

Τα Ρόδια μπορεί να έχουν σχετικά μεγάλη ικανότητα συντήρησης, παρόμοια με αυτή των μήλων. Κατά τη συντήρηση στο ψυγείο οι καρποί γίνονται καλύτεροι, περισσότερο χυμώδεις και αρωματικοί.

Τα ρόδια μπορούν να συντηρηθούν μέχρι 7 μήνες στους 1 – 5° C και 85- 90 % σχετική υγρασία. Εάν η σχετική υγρασία αυξηθεί στο 95 % τότε μειώνεται η συντηρητικότητα τους στους δύο μήνες. Θερμική επέμβαση με εμβάπτιση των καρπών σε νερό θερμοκρασίας 45° C για 4 λεπτά είχε ως αποτέλεσμα οι καρποί να συντηρηθούν καλύτερα μετά από 90 ημέρες στους 2° C.

Οι εσωτερικές μεμβράνες και ο φλοιός που δεν τρώγονται χρησιμοποιούνται στη βυρσοδεψεία για το πλύσιμο δερμάτων.

.ΚΑΤΑΨΥΞΗ

Οι σπόροι Ροδιάς μπορούν να συντηρηθούν ως κατεψυγμένοι για χρονικό διάστημα έξι μηνών. Η διαδικασία προετοιμασίας των σπόρων για κατάψυξη έχει ως εξής. Οι σπόροι τοποθετούνται σε ένα δοχείο σε μία στρώση και ψύχονται  μέχρι να στερεοποιηθούν και στη συνέχεια πακετάρονται σε δοχεία κατάψυξης.

ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ – ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΚΑΡΠΩΝ

Ο καρπός της Ροδιάς εκτιμάται ιδιαίτερα από καταναλωτές που γνωρίζουν και εκτιμούν τη διαιτητική του αξία και την υπέροχη γεύση του. Είναι γενικά γνωστό από την παράδοση πως το ηδύποτο που παρασκευάζεται από Ρόδι (γρεναδίνη) είναι πολύ ευεργετικό σε πυρετικές καταστάσεις. Ο χυμός από καρπό Ροδιάς έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες

Πυκνό αφέψημα του φλοιού ροδιών και της ρίζας χρησιμοποιείτο ως ανθελμινθικό και ιδίως κατά της ταινίας, της δυσεντερίας και της διάρροιας. Επίσης, αφέψημα των ανθέων Ροδιάς έχει καλή επίδραση κατά της παθητικής αιμορραγίας και ενδείκνυται για γαργάρες και πλύσεις του στόματος σε περίπτωση αμυγδαλίτιδας και ουλίτιδας.

Υπάρχει όμως και μία πληθώρα ερευνητικών εργασιών που αποδεικνύουν τις ευεργετικές ιδιότητες των Ροδιών. Αύξηση της κατανάλωσης Ροδιών βρέθηκε πως μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη καρκινικών όγκων, την ανάπτυξη του ιού ΗlV-1, την οξείδωση της HDL και την αρτηριοσκλήρωση και να μειώσει τα συμπτώματα κατάθλιψης και απώλειας ωστικής μάζας κατά την εμμηνόπαυση. Επίσης, αφέψημα από το φλοιό Ροδιού έχει βρεθεί πως έχει αντιική και μυκοτοκτόνο δράση καθώς και πολλές άλλες θετικές για την υγεία του ανθρώπου ιδιότητες.

Οι δράσεις του Ροδιού πιθανόν οφείλονται στην υψηλή αντιοξειδωτική του ικανότητα λόγω της παρουσίας φαινολικών ουσιών όπως η πουνικαλαγίνη (η λέξη προέρχεται από το λατινικό όνομα της Ροδιάς) και η ελαγιτανίνη που βρίσκονται οε όλα τα μέρη του Ροδιού. Είναι γνωστό πως η αντιοξειδωτική ικανότητα του χυμού Ροδιάς είναι τρεις φορές μεγαλύτερη σε σύγκριση με αυτή του κόκκινου κρασιού και του πράσινου τσαγιού.

Είναι επίσης γνωστό από τη βιβλιογραφία πως η μέθοδος έκθλιψης και παραγωγής χυμού Ροδιού μπορεί να επηρεάσει την αντιοξειδωτική ικανότητα του. Ο χυμός Ροδιού που παρήχθηκε σε ειδικό μηχάνημα έκθλιψης είχε διπλάσια αντιοξειδωτική ικανότητα σε σύγκριση με αυτό που παρήχθηκε με το χέρι, γεγονός που οφείλεται στην ύπαρξη μεγαλύτερης συγκέντρωσης πουνικαλαγίνης ουσίας που βρίσκεται κυρίως στο φλοιό και τις μεμβράνες του καρπού και πιθανόν πέρασε στον εμπορικό χυμό κατά τη διαδικασία παραγωγής του.

Χυμός από καρπούς Ροδιάς σε διάφορες εμπορικές συσκευασίες  Στην βιβλιογραφία αναφέρονται πολλές ιδιότητες που έχει ο φλοιός του καρπού όπως η καταπολέμηση της διάρροιας και της αιμορραγίας, η προστασία από τους καρκίνους και τα έλκη της μήτρας και του ορθού εντέρου, ο έλεγχος του πυρετού. Ένα τσάι γίνεται επίσης από το φλοιό που βοηθάει την αποβολή του κεστοείδη σκώληκα.

Ακόμα τα διάφορα μέρη της Ροδιάς (φρέσκου ή σκληρού φλοιού ρίζας, φρέσκο ξύλο, φλοιός, νωποί καρποί και άνθος) χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της επιπεφυκίτιδας, εμετού, δυσεντερίας, εντερικών σκουληκιών, αδυναμίας, καρκίνου του μαστού, αποστημάτων αλλά και για την παρασκευή στυπτικών σκευασμάτων Εκτός από την φρέσκια κατανάλωση, τα φρούτα μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά την προετοιμασία σιροπιών (ειδικά grenadine), οινοπνευματωδών ποτών  και ζελατινών.

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΡΠΟΥ ΡΟΔΙΑΣ

Ο πολτός του καρπού Ροδιάς (σπόροι) αποτελείται από 82.3 % νερό και περιέχει 187 θερμίδες ανά 100 γρ. Ένα ρόδι καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των καθημερινών αναγκών του οργανισμού σε κάλιο και βιταμίνη C.

ΚΑΘΑΡΙΣΜΑ ΚΑΡΠΟΥ

Προκειμένου να επιλέξει ο καταναλωτής το φρούτο ο φλοιός πρέπει να είναι λεπτός σκληρός και λείος για να είναι η γεύση του καλή. Η μεμβράνη γύρω από τους σπόρους δεν πρέπει να είναι πολύ παχιά ενώ το περίβλημα των σπόρων τρυφερό και βρώσιμο. Επίσης οι σπόροι πρέπει να περιέχουν αρκετή ποσότητα χυμού. Για να απομακρύνουμε τους σπόρους κόβουμε τον στην κορυφή χαράζουμε την φλούδα σε πολλά μέρη και βυθίζουμε τον καρπό σε μια λεκάνη νερό και αφήνουμε να μουλιάσει για 5 λεπτά. Κρατώντας το φρούτο μέσα στο νερό, το σπάζουμε χωρίζοντας τους σπόρους από τις μεμβράνες. Οι σπόροι θα βυθιστούν, ενώ η φλούδα και οι μεμβράνες θα επιπλέουν. Παραμερίζουμε τις μεμβράνες και τα φλούδια και ρίχνουμε τους σπόρους σε ένα σουρωτήρι, τους στραγγίζουμε και τους στεγνώνουμε.

ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΡΟΔΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η μοναδική στην Ελλάδα οργανωμένη καλλιέργεια Ροδιάς βρίσκεται στην περιοχή της Ερμιόνης στη Πελοπόννησο. Διάσπαρτα δένδρα Ροδιάς καλλιεργούμενα είτε σε αυλές σπιτιών είτε μέσα σε φυτείες άλλων οπωροφόρων δένδρων (κυρίως εσπεριδοειδή, ελιά, αμπέλι) υπάρχουν στα νησιά Βόρειου Αιγαίου, στη Χίο, Λέσβο, Σάμο, στα Δωδεκάνησα, στη Κρήτη, στη Μαγνησία, στη Αργολίδα, στη Κορινθία κ.ά. Η καλλιέργεια της Ροδιάς είναι αρκετά περιορισμένη στην Ελλάδα αφού υπάρχουν σε ολόκληρη τη χώρα περίπου 1.000 στρέμματα σε κανονικές φυτείες και 15.000 διάσπαρτα δένδρα. Η ετήσια παραγωγή καρπών εκτιμάται σε 3.000 τόνους περίπου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία 5-7 χρόνια υπάρχει μια αυξανόμενη ζήτηση στην Ελληνική αγορά για Ρόδια. Η ζήτηση αυτή καλύπτεται έως και την περίοδο των Χριστουγέννων από την Ελληνική παραγωγή, ενώ τους επόμενους μήνες γίνονται εισαγωγές καρπών Ροδιάς κυρίως από Τουρκία και Ισπανία.

Λόγω του χαμηλού όγκου παραγωγής του προϊόντος ασφαλώς δεν πραγματοποιούνται εξαγωγές αν και αυτό θα ήταν εφικτό με τον κατάλληλο προγραμματισμό για αύξηση της εγχώριας παραγωγής και εξαγωγή του προϊόντος σε συνδυασμό με τις εξαγωγές άλλων φρούτων (π.χ. εσπεριδοειδών).

Χωρίς αμφιβολία η Ροδιά αποτελεί σήμερα μια δυναμική εναλλακτική καλλιέργεια για αρκετές περιοχές της Ελλάδας.